افسانه: تمامی بیماری‌های کلیوی غیرقابل درمان می‌باشند. واقعیت: نه تمامی بیماری‌های کلیوی غیرقابل درمان نمی‌باشند. با تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع بسیاری از امراض کلیوی درمان می‌شوند. در اکثریت موارد، تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع می‌توانند پیشرفت بیماری را متوقف کنند یا به تأخیر بیندازند.
افسانه: نارسایی کلیوی درصورتی‌که یکی از کلیه‌ها کار نکند ایجاد می‌شود. واقعیت: خیر. نارسایی کلیوی تنها زمانی رخ می‌دهد که عملکرد هر دو کلیه مختل شود. در اکثر موارد وقتی فقط یکی از کلیه‌ها ازکارافتاده بیمار علائمی را نشان نمی‌دهد و آزمایش اوره و کراتینین طبیعی خواهد بود. اما وقتی‌که هر دو کلیه از کار بیفتند، مواد زائد در بدن تجمع می‌یابند و افزایش سطح نیتروژن اوره و کراتینین می‌تواند نشانه بیماری کلیوی باشد.
افسانه: در بیماری کلیوی، وجود ورم بدن نشانه نارسایی کلیوی است. واقعیت: خیر، در بیماری‌های خاصی از کلیه، ورم دیده می‌شود، اما عملکرد کلیه می‌تواند در حد نرمال باشد (مثلاً، سندرم نفروتیک). فرد باید بداند که ورم یکی از تظاهرات ساده اختلال در تنظیم مایعات بدن است و یکی از دلایل متداول چنین تظاهراتی بیماری کلیوی است.
افسانه: ورم در تمامی بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی دیده می‌شود. واقعیت: خیر، ورم در اکثریت بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی دیده می‌شود، نه در تمامی این بیماران. در معدودی از بیماران حتی در مراحل پیشرفته نارسایی کلیه ورم دیده نمی‌شود؛ بنابراین فقدان ورم لزوماً نشانه عدم نارسایی کلیوی نیست.
افسانه: تمامی بیماران کلیوی باید مقدار زیادی آب بنوشند. واقعیت: خیر، کاهش میزان ادرار یکی از ویژگی‌های مهم بسیاری از بیماری‌های کلیوی است؛ بنابراین محدودیت آب برای حفظ توازن آب در چنین بیمارانی ضروری است؛ اما به بیمارانی که سنگ کلیه دارند و مبتلا به عفونت مجاری ادراری هستند و درعین‌حال عملکرد کلیه‌هایشان طبیعی است توصیه می‌شود که مقدار زیادی آب بنوشند.
افسانه: حال من خوب است، پس فکر نمی‌کنم که مشکل کلیوی داشته باشم. واقعیت: اکثریت بیماران در مراحل اولیه CKD بدون علامت هستند (هیچ نشانه‌ای از بیماری کلیوی را نشان نمی‌دهند). مقادیر غیرطبیعی آزمایش‌ها (مانند میکروآلبومینوری) ممکن است تنها شواهد بیماری در این مرحله باشند.
افسانه: حالم خوب است، پس‌نیازی نیست درمان مشکل کلیوی‌ام را ادامه بدهم. واقعیت: بسیاری از بیماران مبتلا به CKD با درمان مناسب احساس خوبی خواهند داشت و در نتیجه ممکن است درمان‌های توصیه‌شده و محدودیت‌های رژیمی را قطع کنند. قطع درمان در CKD می‌تواند خطرناک باشد، چرا که می‌تواند منجر به تسریع وخامت عملکرد کلیوی شود و در نتیجه نیاز به شروع دیالیز / پیوند کلیه را جلو بیندازد.
افسانه: سطح کراتینین سرم من کمی بالاتر از حد نرمال است؛ اما حالم کاملاً خوب است بنابراین هیچ جای نگرانی نیست.
واقعیت: حتی افزایش مختصر سطح کراتینین سرم می‌تواند نشانه سوء عملکرد کلیه باشد و نیازمند توجه دقیق است. انواع مختلفی از بیماری‌های کلیوی می‌توانند به کلیه‌ها آسیب برسانند بنابراین باید بلافاصله با نفرولوژیست مشورت کرد. در پاراگراف بعدی، اهمیت افزایش سطح کراتینین سرم را (حتی به‌صورت مختصر) و ارتباط آن را با مراحل مختلف CKD بررسی خواهیم کرد.
مراحل ابتدایی بیماری کلیوی معمولاً بدون علامت هستند و افزایش مقدار کراتینین سرم می‌تواند تنها نشانه بیماری زمینه‌ای کلیوی باشد. سطح کراتینین سرم 1.6 میلی‌گرم در دسی لیتر یعنی، بیش از 50 درصد عملکرد کلیه از بین رفته است که بسیار قابل‌توجه است. کشف زودهنگام CKD و شروع درمان مناسب در این مرحله بیشترین بازده را دارد. درمان تحت نظارت نفرولوژیست در این مرحله از بیماری کلیوی مزمن به حفظ باقیمانده عملکرد کلیه برای مدت‌زمانی طولانی‌تر کمک می‌کند.
وقتی‌که سطح کراتینین سرم به 5 میلی‌گرم در دسی لیتر برسد، 80 درصد عملکرد کلیه از بین رفته است. این مقدار نشانه عملکرد به‌شدت مختل کلیوی است. درمان صحیح این مرحله برای حفظ مقدار عملکرد باقیمانده کلیه ضروری است؛ اما باید به خاطر داشت که این مرحله آخر CKD است و فرصتی برای حصول بهترین نتیجه درمان متأسفانه ازدست‌رفته است.
وقتی‌که سطح کراتینین سرم 10 میلی‌گرم / دسی لیتر است یعنی 90 درصد عملکرد کلیه از بین رفته است و این حالت نشانه مرحله آخر بیماری کلیوی ESKD است. در این مرحله از CKD، فرصت درمان بیمار با دارو تقریباً از دست رفته است. در این مرحله بیشتر بیماران به شکلی از درمان جایگزین، مانند دیالیز (پیوند کلیه) نیازمند هستند.
افسانه: وقتی یک‌بار دیالیز در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه انجام شد، تبدیل به نیاز دائمی خواهد شد.
واقعیت: خیر. عوامل متعددی وجود دارند که تعیین می‌کنند نیاز به دیالیز دائمی یا موقت است.
نارسایی کلیوی حاد یا آسیب کلیوی حاد AKI موقت است و نوع برگشت‌پذیری از نارسایی کلیه است. معدودی از بیماران مبتلا به AKI ممکن است تنها برای مدت‌زمان کوتاهی به دیالیز نیاز داشته باشند. کلیه‌ها، با درمان مناسب و جلسات دیالیز معدود معمولاً در AKI کاملاً بهبود می‌یابند. تأخیر در دیالیز به دلیل ترس دائمی شدن دیالیز می‌توانند زندگی را به خطر بیندازد.
CKD نوع پیشرفته و برگشت‌ناپذیری از نارسایی کلیه است. مرحله پیشرفته بیماری کلیوی مزمن (مرحله نهایی بیماری کلیوی) نیازمند دیالیز منظم و مادام‌العمر یا پیوند کلیه است.
افسانه: دیالیز نارسایی کلیوی را درمان می‌کند.
واقعیت: خیر، دیالیز نارسایی کلیوی را درمان نمی‌کند. دیالیز به‌عنوان درمان «جایگزین» کلیه شناخته می‌شود. دیالیز روشی مؤثر و حافظ زندگی در نارسایی کلیوی است که مواد زائد و مایعات اضافی را برداشته و الکترولیت‌ها و اختلالات اسید و باز را تصحیح می‌کند. اگر چنین موادی در فردی جمع شود، ممکن است منجر به مرگ شود. دیالیز عملکردی از کلیه را انجام می‌دهد که خود کلیه دیگر قادر به انجام آن نیست.
افسانه: پیوند کلیه از جنس مخالف (زن و مرد) به یکدیگر انجام‌پذیر نیست.
واقعیت: مردان و زنان می‌توانند کلیه‌هایشان را به جنس مخالف اهدا کنند زیرا ساختار و عملکرد کلیه‌ها در هر دو جنس یکی است.
افسانه: حالا که فشارخون طبیعی است، دیگر نیازی به مصرف قرص‌های ضد فشارخون ندارم. با نخوردن قرص‌ها احساس بهتری دارم، پس چرا باید آن‌ها را مصرف کنم؟
واقعیت: بسیاری از بیماران مبتلا به فشارخون بالا داروهایشان را بعدازاینکه فشارخونشان به سطح کنترل‌شده‌ای رسید قطع می‌کنند، زیرا هیچ علامتی ندارند یا احساس می‌کنند که بدون داروهای ضد فشارخون حالشان بهتر است؛ اما فشارخون بالای کنترل نشده یک قاتل خاموش است
که در طولانی‌مدت منجر به مشکلات جدی مانند حملات قلبی، نارسایی کلیه و سکته می‌شود. به‌منظور محافظت از ارگان‌های حیاتی بدن، ادامه مصرف منظم داروهای تجویزشده و کنترل فشارخون حتی در فقدان علائم نیز ضروری است.
افسانه: تنها مردان کلیه‌هایی دارند که در کیسه‌ای بین پاها قرارگرفته است. واقعیت: در مردان و زان، کلیه‌ها در قسمت بالایی و پشتی شکم با اندازه، شکل و عملکرد یکسان قرارگرفته است. در مردان ارگان مهم تناسلی، بیضه‌ها، در کیسه‌ای بین پاها قرارگرفته است.