17: Sống với một thận đơn độc

Có một thận duy nhất có thể gây lo lắng. Nhưng với một số biện pháp phòng ngừa và lối sống lành mạnh người có thận đơn độc cũng có thể sống bình thường.

Người có một thận duy nhất có thể đối mặt với những vấn đề gì trong cuộc sống bình thường?Vì sao?

Hầu hết chúng ta đều sinh ra với 2 quả thận.Do có khả năng dư thừa và nguồn dự trữ lớn, chỉ cần một quả thận (thận đơn độc) là đủ để thực hiện mọi chức năng bình thường của cả 2 thận. Vì vậy người có một thận duy nhất không bịảnh hưởng gì trong cuộc sống hàng ngày,trong hoạt động tình dục haytrong công việc nặng nhọc.

Chỉ cần 1 thận là đủ để có một cuộc sống bình thường và tích cực.Hầu hết các trường hợp sinh ra với chỉ 1 thận, chẩn đoán ra thận đơn độc là tình cờ, khi thăm dò chẩn đoán hình ảnh vì những lý do khác.

Một số ít người có thận đơn độc trong thời gian dài (nhiều năm) có thể bị tăng huyết áp và mất protein qua nước tiểu. Rất hiếm khi chức năng thậnbị giảm.

Các nguyên nhân gây ra thận đơn độc là gì?

Có 3 tình huống thường gặp khiến một người có thận đơn độc là:

1. Sinh ra với một thận.

2. Một thận bị cắt bỏ. Các nguyên nhân chính khiến phải cắt bỏ thận là sỏi thận, ung thư, tắc nghẽn, ứ mủ trong thận hoặc chấn thương thận nặng.

3. Một thận được hiến tặng để ghép.

Một người với một thận đơn độc vẫnsống cuộc sống bình thường và tích cực.

Xác suất một người chỉ có một thậnngay khi sinh ra là bao nhiêu?

Nhiều người sinh ra chỉ có1 thận.Khả năng có duy nhất một thận từ khi sinh là khoảng 1 trong 750 người.Thận đơn độc thường gặp hơn ở nam giới, và thường không có thận trái.

Tại sao người có một thận cần phải thận trọng?

Người có một thận có thể hoạt động bình thường, nhưng có thể so sánh với xe hai bánh không có bánh dự trữ.

Khi thiếu quả thận thứ hai, nếu bị một tổn thương đột ngột và nghiêm trọng lên thận đơn độc có chức năng, rất dễ xảy ra suy thận cấp và mọi chức năng thận sẽ xấu đi nhanh chóng.

Suy thận cấp có thể gây ra rất nhiều vấn đề và biến chứng và cần được quan tâm ngay.Chỉ trong một thời giai ngắn, mức độ bệnh lý tăng nhanh và có thể dẫn đến biến chứng đe dọa tính mạng.Những bệnh nhân này cần lọc máu cấp cứu.Để tránh tổn thương thận và các hậu quả về sau, tất cả những người chỉ có một thận nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

Các tình huống nào có nguy cơ gây tổn thương đột ngột tới thận đơn độc?

Các tình huống có khả năng gây tổn thương đột ngột và nghiêm trọng tới thận đơn độc là:

1. Tắc nghẽn đột ngột dòng nước tiểu do sỏi hoặc cục máu đông trong niệu quản (ống nối từ thận đến bàng quang). Do tắc nghẽn, nước tiểu không thể đi ra khỏi thận được.

2. Khi phẫu thuật ổ bụng, vô tình thắt nhầm niệu quản của thận đơn độc sẽ cản trởdòng nước tiểu xuống bàng quang và làm tăng áp lực trong thận, điều này tiếp tục gây tổn thương thận đơn độc.

3. Chấn thương thận đơn độc. Nguy cơ chấn thương thận gặp trong các môn thể thao mạnh như đấm bốc, khúc côn cầu, bóng đá, võ thuật và đấu vật. Thận đơn độc thường to hơn và nặng hơn thận bình thường để thích nghi với nhu cầu của cơ thể. Thận to ra sẽ trở nên dễ bị chấn thương hơn.

Nhiều người sinh ra chỉ với một thận.

Những biện pháp phòng ngừa nào được khuyến cáo để bảo vệ thận đơn độc?

Những người có một thận đơn độc không cần điều trị, nhưng cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ quả thận đó. Các biện pháp chủ yếu là:

  • Uống nhiều nước (khoảng 3 lít mỗi ngày).
  • Tránh làm tổn thương thận đơn độc bằng cách tránh các môn thể thao mạnh như đấm bốc, khúc côn cầu, bóng đá, võ thuật và đấu vật.
  • Phòng ngừa và điều trị sớm sỏi thận và nhiễm trùng đường tiết niệu.
  • Trước khi bắt đầu bất kì điều trị mới nào hoặc thực hiên phẫu thuật trong ổ bụng, bác sĩ cần biết rằng bệnh nhân có một thậnduy nhất.
  • Kiểm soát huyết áp, tập thể dục thường xuyên, chế độ ăn cân bằng, lành mạnh và tránh sử dụng các thuốc giảm đau. Không ăn chế độ giàu protein và nên ăn hạn chế muốitheo chỉ dẫn của bác sỹ.
  • Kiểm tra sức khỏe định kỳ. Lời khuyên đầu tiên và quan trọng nhất cho người chỉ có một thận là phải khám sức khỏe định kỳ.

Theo dõi chức năng thận bằng cách kiểm tra huyết áp và xét nghiệm nước tiểu và máu hàng năm.Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện các dấu hiệu sớm của bệnh thận hoặc suy thận.Phát hiện sớm bệnh thận mang lại cơ hội được điều trị và chăm sóc kịp thời.

Những người chỉ có một thận không nên lo lắng nhưng cầncó các biện pháp phòng ngừa đúng cách và khám sức khỏe định kỳ.

Khi nào bệnh nhân có thận đơn độc cần khám bác sĩ?

Những bệnh nhân có thận đơn độc cần đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu:

  • Bị giảm đột ngột hoặc mất hoàn toàn nước tiểu.
  • Bị chấn thương vô tình tới thận đơn độc to.
  • Cần dùng thuốc giảm đau.
  • Cần dùng thuốc cản quangđể thăm dò chẩn đoán.
  • Bị sốt, đi tiểu buốt rát hoặc nước tiểu đỏ.
Đột ngột giảm và mất hoàn toàn nước tiểu thường xảy ra khi sỏi gây tắc nghẽn.